Czasy i aspekty

Nauka czasów i aspektów w języku niemieckim jest kluczowym elementem opanowania gramatyki. W tej sekcji omówimy szczegółowo każdy z głównych czasów, ich budowę, użycie oraz przykłady.

Teraźniejszy (Präsens)

Budowa:

Czas teraźniejszy w języku niemieckim jest stosunkowo prosty i jest używany do wyrażania czynności dziejących się w chwili mówienia, powtarzających się, a także do wyrażania prawd ogólnych. Odmiana czasowników w czasie teraźniejszym jest następująca:

Przykład: czasownik “machen” (robić)

Użycie:

• Czynności teraźniejsze: Ich mache meine Hausaufgaben. (Robię moje zadania domowe.)
• Czynności powtarzające się: Er geht jeden Tag zur Arbeit. (On codziennie chodzi do pracy.)
• Prawdy ogólne: Wasser kocht bei 100 Grad. (Woda wrze przy 100 stopniach.)

Przeszły (Präteritum)

Budowa:

Präteritum, znany również jako Imperfekt, jest używany głównie w pisemnym języku formalnym oraz w literaturze. Odmiana czasowników w Präteritum różni się w zależności od tego, czy czasownik jest regularny czy nieregularny.

Przykład: czasownik regularny “machen”

Przykład: czasownik nieregularny “gehen” (iść)

Użycie:

• Czynności zakończone: Er ging gestern zur Schule. (On poszedł wczoraj do szkoły.)
• Opowiadania i opisy: Es war einmal ein König. (Dawno, dawno temu był sobie król.)

Perfekt

Budowa:

Perfekt jest używany w mowie codziennej i nieformalnej do wyrażania czynności przeszłych. Składa się z czasownika posiłkowego “haben” lub “sein” oraz imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II).

Przykład: czasownik “machen” z “haben”

Przykład: czasownik “gehen” z “sein”

Użycie:

• Czynności zakończone, mające wpływ na teraźniejszość: Ich habe meine Hausaufgaben gemacht. (Zrobiłem moje zadania domowe.)
• Relacje i rozmowy: Wir sind nach Berlin gefahren. (Pojechaliśmy do Berlina.)

Plusquamperfekt

Budowa:

Plusquamperfekt, czyli zaprzeszły, jest używany do wyrażania czynności, które miały miejsce przed inną przeszłą czynnością. Składa się z czasownika posiłkowego w Präteritum (hatte/war) oraz imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II).

Przykład: czasownik “machen” z “hatte”

Przykład: czasownik “gehen” z “war”

Użycie:

• Czynności zaprzeszłe: Nachdem er seine Hausaufgaben gemacht hatte, ging er ins Bett. (Po tym jak zrobił swoje zadania domowe, poszedł do łóżka.)
• Opisy w narracji: Als ich ankam, hatten sie schon gegessen. (Kiedy przyjechałem, oni już zjedli.)

Przyszły (Futur)

Budowa:

Futur I jest używany do wyrażania przyszłych czynności i składa się z czasownika posiłkowego “werden” oraz bezokolicznika głównego czasownika.

Przykład: czasownik “machen”

Użycie:

• Czynności przyszłe: Ich werde morgen meine Hausaufgaben machen. (Jutro zrobię moje zadania domowe.)
• Przewidywania i obietnice: Du wirst es nicht bereuen. (Nie będziesz tego żałować.)

Nauka czasów i aspektów w języku niemieckim wymaga zrozumienia ich budowy oraz kontekstu, w jakim są używane. Ćwiczenia praktyczne i regularne powtarzanie pomogą w opanowaniu tych zagadnień. W następnych sekcjach znajdziesz więcej szczegółowych informacji oraz ćwiczeń dotyczących każdego z czasów.